Adalar Faytonlarının Tekerlekleri Nerede Üretiliyor?

Adalar Faytonlarının Tekerlekleri Nerede Üretiliyor?

Adalar’da en önemli ulaşım aracı olarak kullanılan faytonların tekerlekleri, sadece Afyonkarahisar’da at arabacılığı mesleğinin son ustalarından Salih Yılmaz Beytür tarafından üretiliyor.

Motorlu araç kullanımının (resmi araçlar hariç) yasak olduğu Büyükada, Heybeliada ve Burgazada’da ulaşım faytonlarla gerçekleştiriliyor. Türkiye genelinde sadece Adalar’da uygulanan bu sistem beraberinde at arabacılığı mesleğinin de devam etmesini sağlıyor. Ancak bu meslek, son zamanlarda azalan rağbete karşı ayakta durmaya çalışıyor.

Faytonların yapıldığı at arabacılığı mesleğinin son ustası Afyonkarahisar’da.

Teknolojiye yenik düşen mesleğin son ustası Salih Yılmaz Beytür, artık 2 yıldır at arabası yapmadıklarını, sadece fayton tekerlekleri ürettiklerini ifade etti. İHA ile yaptığı röportajda Beytür şöyle konuştu;

“Bu iş baba mesleğim. 1974’den beri Afyonkarahisar’da at arabası üretimi yapıyoruz. Sene olmuş 2016 ve artık günümüzde teknolojiyle birlikte at arabası kalmadı. Vatandaşlar motorlu vasıtaya, traktöre döndü. Sadece burada değil, Türkiye’nin genelinde de artık tek tük at arabası kaldı. Bizim şehrimizde (Afyonkarahisar) bir tane at arabası kaldı. Daha önce Afyon’da 50 ile 60 arasında bu işi yapan usta vardı. Motor teknolojisinin gelişmesiyle kapana kapana geriye iki usta kaldık. Başka da kalmadı. Talep de yok. Afyonkarahisar’da 38 yıldır binlerce at arabası ürettim. Şehrimizde eskiden temel vasıta at arabasıydı. Hemen hemen tüm köy ve kasabaların tek aracıydı desek yanlış olmaz. Traktör, çok nadir görülürdü. Ama şimdi her köyde traktör var. Vasıta olunca atla, arabayla uğraşan kalmadı” sözlerine yer verdi.

Salih Yılmaz Beytür

at arabası ustası Salih Yılmaz Beytür

“ARTIK SADECE FAYTONLARIN TEKERLEKLERİNİ YAPIYORUZ”

İstanbul Büyükada, Heybeliada ve Burgazada’da bulunan faytonların sadece tekerleklerini ürettiklerini sözlerine ekleyen Beytür;

“Mesleğimiz son günlerini yaşıyor. At arabası üretmeyi bırakalı yaklaşık 2 yıl oluyor. Artık sadece siparişle Büyükada, Heybeliada ve Burgaz’da bulunan faytonların tekerlek işlerini yapıyoruz. Bazı aylarda sadece üç beş tekerlek yapıyoruz. Zaten İstanbul’da 230, İzmir’de de bir iki fayton kalmış. Yılda bir iki defa da oradan iş geliyor. Bu şekilde yaşam mücadelesi veriyoruz. Bizden sonra da bu işi yapacak kimse yok. Bu saatten sonra da olmaz. Biz hep el emeği, orijinal eserler yaptık. Bu minyatürler kaliteli olunca fiyatı da biraz tuzlu oluyor. Fiyatı tuzlu olunca insanlar tarafından rağbet görmüyor. Minyatür at arabasına da yaklaşık bir hafta emek çekiyoruz. Yani büyük at arabası gibi. İlgi olmayınca, para kazanamayınca biz de minyatür at arabası yapmaktan vazgeçtik” şeklinde konuştu.